İBS tanısını doğrulayacak herhangi bir laboratuvar testi ya da başka bir yöntem bulunmadığından, doktorlar yalnızca belirtilere dayanarak karar vermek zorundadır. Belirtiler kişiden kişiye değişmekle birlikte, başlıca üç tiptir. En ağır basan belirti ağrılı kabızlık olabilir ya da esas sorun ağrısız, ancak endişe ve rahatsızlık verici ishal olabilir; karın ağrısının eşlik ettiği her iki bağırsak rahatsızlığının da aynı anda görülmesi mümkündür. Ek belirtiler arasında karında gaz nedeniyle şişkinlik (gerginlik) ve önceden tahmin edilemeyen, gün be gün değişen düzensiz bağırsak hareketleri yer alır. Cinsiyetler arasında bazı farklılıklar bulunur: ıkınma ve katı dışkı çıkarma kadınlarda daha çok görülürken, erkeklerde sık ve yumuşak dışkılama daha sıktır.
Manning isimli bir doktorun İBS'yi tanımlama girişimi, bozuklukla ilişkili bir belirtiler listesi ortaya çıkarmıştır. Buna göre altı temel özellik vardır:
İBS BELİRTİLERİ |
|
Daha yakın zamanda, uluslararası bir gastroenterolog ekibi Roma ölçütleri olarak bilinen başka bir belirtiler listesi yapmıştır. Buna göre, son 12 ayın en az 12 haftasında karında rahatsızlık hissi ya da ağrı olması ve ağrı ya da rahatsızlığın aşağıdaki koşulların 2'sini taşıması durumunda İBS tanısı konulması tavsiye edilmektedir:
Roma ölçütlerine göre, İBS tanısı bazısı birbirine ters olan başka belirtilerin görülmesiyle daha da güçlenir. Ağırlıklı olarak kabızlık görülen kişilerde haftada üçten az sert ya da topak topak dışkılama, ağırlıklı olarak ishali olanlarda ise günde üç ya da daha fazla gevşek (bulamaç) ya da sulu dışkılama görülebilir. Diğer belirtiler arasında dışkılama sırasında ıkınma, acil dışkılama hissi (tuvalete koşma), bağırsakların tam olarak boşalmadığı hissi, dışkıyla birlikte mukus ya da yapışkan bir madde çıkması ve karında doluluk, şişkinlik ya da şişme yer alır.
Sindirim sistemiyle ilişkili olmayan birçok özellik de İBS'de görülebilir. Ek olarak, İBS'lilerin yaklaşık %90'ında hazımsızlık (dispepsi) vardır. Belirtiler yıllar içinde, esas olarak bağırsak tipi olmaktan çıkıp hazımsızlık tipi belirtiye dönüşebilir.
YAŞAM KALİTESİ
Tıp diliyle konuşmak gerekirse, İBS yaşamı tehdit eden bir durum değildir, ancak böyle bir sorununuz varsa, bunun sosyal etkinliklerinizi ne kadar kısıtladığını ve yaşam kalitenizi ne kadar düşürdüğünü iyi bilirsiniz. Yiyeceklere bağlı kronik ağrı, arkadaşlarınız ya da ailenizle birlikte yemeğe gitmekten kaçınmanız gerektiği anlamına gelebilir; öte yandan sık sık dışkılama gereksinimi konusundaki korkularınız yapabileceklerinizi ciddi olarak sınırlandırabilir. İBS'lilerin yüzde 40'ından fazlası belirtileri yüzünden çalışma, yolculuk, sosyalleşme, cinsel ilişki, evde ve boş zamanlarda gerçekleştirilen uğraşılar gibi kimi etkinliklerden ya da kimi yiyecekleri yemekten kaçındığını söylemektedir. Durumunuzun ağırlığını belirleyen, sıklıkla tek tek belirtilerden çok, normal yaşamınızı bozan bu kısıtlamalardır.
İBS’NİN SİNDİRİM SİSTEMİYLE İLİŞKİLİ OLMAYAN ÖZELLİKLERİ |
Jinekolojik belirtiler
İdrarla ilgili belirtileri
Diğer belirtiler
|
ÖNEMLİ NOKTALAR |
|