Sık sorulan sorular ve yanıtları17.01.2008 11:05:04
Sık görülen migren ataklarının beyninizde kalıcı bir hasara yol açabileceğini düşündüren sağlam hiçbir kanıt yoktur.
Migren uzun süreli herhangi bir hasara yol açar mı?
Sık görülen migren ataklarının beyninizde kalıcı bir hasara yol açabileceğini düşündüren sağlam hiçbir kanıt yoktur. Başka tıbbi ya da psikolojik sorunlar yoksa, ataklar arasında migrenlilerin sağlığı genellikle iyidir. Bazı doktorlar, sağlığınıza zarar verebilecek uyaranların üst üste binmesinden kaçınmanızı sağladığı için migrenin koruyucu etkisi bile olabileceğini öne sürüyorlar.
Migrenli kişilerde inme olasılığının daha fazla olduğu doğru mu?
Çalışmaların çoğunda genç yaştaki migrenlilerde inme riskinin biraz daha fazla olduğunu düşündüren sonuçlar var, ama mutlak risk çok düşük ve 20 yaşındaki 100 000 kadından en fazla 6’sında inme görülüyor. İnmeyle migren arasında bağlantı olup olmadığını araştıran çalışmalarda karşılaşılan başlıca sorun, migrenlilerin çoğunluğunu kapsayan yaş grubunda inmenin çok seyrek görülmesidir.
Bununla birlikte, özellikle kombine doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda sigara içme gibi bazı risk faktörleri inme riskini biraz artırabilir. Sigara içmeye bağlı inme riski, migrenle ilişkili riskten çok daha büyüktür.
Doktorum migren için neden tanı testleri yaptırmıyor?
Migreni doğrulayan herhangi bir test yoktur. Migren tanısı genellikle atak tanımlamalarınıza dayanılarak konulur. Ataklarınız tipik migren ataklarıysa ve muayenenizin sonucu normalse, ileri araştırma yapılmasına gerek kalmaz.
Formda olmak istiyorum, ama ne zaman bir egzersiz programına başlasam, ertesi gün migrenle uyanıyorum. Ne yapmalıyım?
Çalışmalar formdaki kişilerde migren olasılığının azaldığını gösteriyor. Düzenli egzersiz vücudunuza ve zihninize çok yararlıdır. Ancak bir düzelme sağlanana kadar forma girme çabası bazı şeyleri bir süre ağırlaştırabilir. Seyrek yapılan zorlayıcı egzersizler kasların tutulmasına ve ağrımasına neden olur ve migren ataklarını tetikleyebilir. Bununla birlikte bu egzersizden kaçınma nedeni olamaz.
Forma girmeniz için kendinize uygun düzeydeki egzersizleri düzenli olarak yaparsanız, gereksiz ağrılardan kaçınabilirsiniz. Seansın başında ve sonunda esneme egzersizleri yapmak ve sıcak banyo ve saunalar kas gerilimini azaltır. Sıcak pansumanlar ve derin etkili ısıtıcı kremler de yararlıdır.
Birçok kişi egzersize yeni bir rejimle birlikte başlar ve bu da tetikleyici etmen olabilir. Yeterli beslenmekte ve çok sıkı rejim yapmamakta yarar vardır.
İşim nedeniyle çok seyahat ediyorum ama uzun uçak yolculukları migrenimi tetikliyor. Ne yapmalıyım?
Seyahat birkaç nedenle en yaygın migren tetikleyicilerinden biridir. Birincisi, seyahate hazırlanmanın beraberinde getirdiği, işyerinde sıradaki işleri yoluna koyma, evde temizlik gibi ek çabaların yarattığı strestir. Ayrıca seyahat etmenin ağır valizleri taşıma, öğün atlama, uykusuzluk, zaman farkına bağlı biyolojik ritim bozukluğu, iklim değişiklikleri gibi stresleri vardır.
Uçak yolculuklarında oksijen eksikliği, vücudun susuz kalması, rasgele yemek saatleri ve birkaç saat boyunca koltuğa sıkışıp kalmak gibi kendine özgü sorunları da vardır. Gerekli önlemleri almak yararlı olabilir. Yanınıza atıştıracak bir şeyler alın, alkolden kaçının, bol sıvı için (yanınızda madensuyu bulundurun) ve düzenli aralıklarla uçakta yürüyün.
Haftada iki ya da üç kez migren atağı geçiriyorum. Bende ‘küme migren’ olabilir mi?
‘Küme migren’ terimi zaman zaman kullanılsa da, bu anlamsız bir terimdir ve çok farklı iki özgül sorun olan migren ve küme tipi baş ağrısını birbirine karıştırmaktadır. Migren ataklarla seyreden ve iki atak arasında hiçbir belirti göstermeyen bir baş ağrısıdır. Belirtiler yaklaşık bir ile üç gün sürer. Atak sıklığı değişebilir, ama ortalama iki ile sekiz haftada bir atak görülür. Küme tipi baş ağrısı çok daha seyrektir ve çok farklıdır. Ataklar birkaç hafta boyunca her gün gelişir ve genellikle geceleri görülür. Baş ağrıları bir-iki saat sürer ve başın hep aynı tarafında hissedilir.
Tedavileri birbirinden çok farklı olduğu için, bu iki durumu ayırt etmek önemlidir. Haftada birkaç kez ‘migren’ geçirdiğini söyleyen kişilerde, genellikle her zamanki migrene yeni bir baş ağrısı eklenmiştir. Bu gibi vakalarda etkili bir tedavi uygulayabilmek için, farklı baş ağrılarına doğru tanı konulması gerekir.
Birkaç yıldır triptan kullanıyorum ve çok etkili. İlacın prospektüsünde 65 yaşın üzerindeki kişilerin bu ilacı kullanmaması gerektiği yazıyor. İlacı bırakmam mı gerekecek?
Triptanlar başınızdaki, migren sırasında genişleyen kan damarlarını daraltarak etki yapar. Buna karşılık, ilaçtan hastalıklı diğer bazı damarların, örneğin kalp damarlarının da etkilenmesi olasılığından endişe edilmektedir. Genç ve sağlıklı kişilerde böyle bir sorun söz konusu değildir.
İnsanlar yaşlandıkça, tıpkı bir çaydanlık gibi kan damarları ‘kireçlenir’. Ateroskleroz adı verilen bu durum kan damarlarının daralmasına neden olarak kalp hastalığı ve inme riskini artırır. Kan damarlarını daha da daraltan ilaçlardan kaçınmak gerekir. Bazı kişilerde ateroskleroz riski diğerlerinden daha fazladır, ama kimlerin etkilenebileceğini saptamak her zaman kolay değildir. Bu nedenle genel olarak yaşlıların triptan grubundan ilaç kullanmaması önerilmektedir.
Doktorumun bir yandan her gün ağrı kesici almamam gerektiğini, bunun baş ağrısına yol açacağını söylerken, bir yandan da neden her gün kullanmam için başka bazı ilaçlar yazdığını anlamıyorum.
Migren ya da baş ağrısı belirtilerini gidermek için kullanılan semptomatik ilaçların seyrek kullanılması ve haftada iki üç kereden fazla alınmaması gerekir. Günümüzde ağrı kesici ya da triptan gibi semptomatik ilaçların çok sık kullanılmasının baş ağrısına yol açtığı ve bu baş ağrılarının ilacın kesilmesiyle geçtiği artık biliniyor.
Baş ağrılarınız çok sıksa, atak tedavisi için değil, ağrıları önlemek için her gün kullanılan çok farklı türden bir ilaç kullanmanız gerekebilir. Farklı yoldan etki yapan bu ilaçlar, atakların gelişmesini önlemektedir.
Birkaç ayda bir migren atağı geçiriyordum, ama son yıl içinde baş ağrılarım giderek sıklaşmaya başladı. Şimdi başım her gün ağrıyor ve hiçbir önlemin yararı olmuyor. Daha güçlü bir ilaç alabilir miyim?
Her gün gelişen baş ağrıları migrenle aynı değildir ve aynı şekilde tedavi edilmemelidir. Ayrıca, belirtileri denetim altına almak için ilaç kullanmak nedeni ortadan kaldırmaz ve durumunuzu daha da ağırlaştırır. Daha güçlü ilaçlar alma fikri uygun değildir.
Daha ciddi baş ağrısı nedenleri dışlandıktan sonra, ağrı kesici almayı durdurmalısınız. Tek başına bu önlem bile baş ağrınızın geçmesini sağlayabilir. Baş ağrınız devam ederse, doğru tanı konularak tedaviye ona göre devam edilmelidir.
Migreni önlemek için her gün aldığım haplara ne kadar süreyle devam edeceğim? Bunları yaşam boyunca almam mı gerekecek?
Migrende kullanılan önleyici ilaçların çoğu, sık sık gelişen atak kısırdöngüsünü kırmak amacıyla yalnızca birkaç ay alınır. Genellikle bu yeterlidir; bununla birlikte doz azaltılınca ataklar geri gelirse, önceki doza birkaç ay daha devam etmek gerekebilir.
Depresif değilim ama doktorum migrenim için antidepresan yazdı. Neden?
Migrende kullanılan ilaçların pek azı yalnızca migrende kullanılır. Antidepresanlar, özellikle de amitriptilin migren ataklarının önlenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu ilaçlar beyinde bulunan ve hem migrende, hem de depresyonda rolü olan serotonin adındaki kimyasal madde üzerinde etki yapar. Dolayısıyla, depresif olmasanız bile, bu ilaçlar çok etkili olabilir.
Kan basıncım normal, ama doktorum bana annemin hipertansiyon nedeniyle kullandığı ilaçtan yazmış. Neden?
Çok sayıda araştırmada hipertansiyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçların migrenin önlenmesinde de etkili olduğu gösterildi. Bu ilaçların migrende nasıl etkili olduğu bilinmiyor. Bununla birlikte, migrende kullanılan dozlar hipertansiyon tedavisinde kullanılandan çok daha düşük olduğu için, migrendeki etki mekanizmasının kan basıncı üzerindeki etkiyle ilişkili olduğu sanılmıyor.
Migrenin genetik bir nedeni var mı?
Genellikle migrenin bazı ailelerde daha fazla görüldüğü, özellikle de anneden kızına geçtiği düşünülür. Araştırmacılar bütünüyle aynı genlere sahip olan tek yumurta ikizlerini incelediler. Migrenin tek nedeni kalıtımla geçen genler olsa, tek yumurta ikizlerinin ikisinde de migren olması ya da hiçbirinde migren olmaması gerekirdi. Çalışmalar bunun her zaman geçerli olmadığını gösteriyor ve olası tetikleyicilere yanıt verme tarzı gibi etmenlerin de önemli bir rolü olabileceğine işaret ediyor. Migren öylesine sık görülen bir durumdur ki, kalıtımsal olmasa bile her ailede birden çok kişiyi etkileme olasılığı yüksektir.
www.saglikpark.com sitesinden 25.04.2024 22:11:17 tarihinde yazdırılmıştır.