Arama  |  Anket Sonuçları  |  Site Haritası  |

13 Punto 15 Punto 17 Punto 19 Punto
İnatçı sırt ve bel ağrısına neler yol açar?
18.12.2007 11:10:40
Bazı kişiler inatçı ve kronik sırt ve bel ağrısından yakınır ve nedenin anlaşılması dikkatli incelemeler gerektirir. Ağrının nedeni anlaşıldığında uygun bir...
Bazı kişiler inatçı ve kronik sırt ve Bel Ağrısı ndan yakınır ve nedenin anlaşılması dikkatli incelemeler gerektirir. Ağrının nedeni anlaşıldığında uygun bir tedavi programı planlanabilir.

En sık görülen sırt ve Bel Ağrısı nedeni sırtın kimi mekanik arazlarıdır. Buna karşılık, az sayıda kişide ağrı enflamatuar (iltihabi) hastalıklara, kemik bozukluklarına, karında ya da leğen kemiğinde (pelviste) bulunan tümöre ya da sorunlara bağlıdır.
 
KRONİK MEKANİK SIRT VE BEL AĞRISI

Birçok kişi kalça ve bacaklara yayılan inatçı sırt ve Bel Ağrısı ndan yakınır. Ağrı sıklıkla bedensel aktivite ve kimi duruş biçimleriyle artar. Omurga çok karmaşık bir yapıdır ve farklı birçok şeyde sorun olabilir. Aşağıdakiler kronik mekanik sırt ve Bel Ağrısı nın sık rastlanan nedenleridir:

Lumbar spondiloz ya da yaşa bağlı değişiklikler
Sırtla ilgili röntgen filmlerinde sıklıkla omurlar arası disk ve faset eklemlerinde yaşa bağlı değişiklik bulguları görülür. Gerçekten de, neredeyse yaşlıların hepsinde bunlar mevcuttur. Yaşa bağlı değişiklikleri olan kişilerde sırt ve Bel Ağrısı , değişiklik olmayanlardan daha sık görülürse de, belirtilerin varlığıyla yaşa bağlı değişiklikler arasında zayıf bir ilişki vardır. Kişinin röntgen filminde oldukça ciddi aşınma ve yıpranma kanıtları olsa bile hiç belirtisi olmayabilir. Bu nedenledir ki, omurgada aşınma ve yıpranma bulgularına ihtiyatla yaklaşılmalıdır. Aşınma ve yıpranma yanında sırt ve bel ağrınızın da olması belirtilerin nedeninin bu değişiklikler olduğu anlamına gelmez. Yine, bu değişikliklere rağmen sırt ve Bel Ağrısı olmayan kişinin gelecekte sırt ve bel sorunları yaşayacağı ya da işlev kaybına uğrayacağı anlamına da gelmez.

Lumbar spondilozda ağrı belde hissedilir ve bazen bir tarafta diğer tarafta olduğundan daha şiddetlidir. Ağrı egzersiz ve eğilmeyle şiddetlenir ve istirahetle hafifler. Bununla birlikte, bazı kimseler belirli bir pozisyonda yatarken sertlik oluşur. Bu, sabahları ya da yumuşak bir koltukta uzun süre oturduktan sonra özellikle belirgin hale gelir. Ağrı kalçanın birine ve bazen uyluğun arkasına yayılır.

Muayenede sırt hareketleri genellikle kısıtlıdır ancak bu çoğunlukla kimi hareket türleri için geçerlidir ve diğer hareketler görece daha rahat yapılır.
 
Kayan ya da fıtıklaşan omurlararası disk
Baskı altında kalan disk fıtıklaşabilir (genellikle geriye doğru ve bir tarafta), böylece sinire bası yapar ve sırttan bacağa yayılan ağrıya neden olur. Sıklıkla, disk aşınma ve yıpranmaya bağlı hasarla ilgili açık belirtiler gösteriyordur ve ciddi bir biçimde zayıflamıştır. Başlamak üzere olan yarılmayı belli baskılar hızlandırır. Disk kaydığında kişide siyatik ağrısı gelişebilir (bk. s 15). Sorun sürebilir ve uzun süreli ağrıya ve işlev kaybına neden olabilir.

Kişi kalçasındaki ağrının genellikle sırttan ya da kalçanın dış tarafından baldırın arkasına, bazen de ayağa, genellikle üstüne ve dış kısmına yayıldığını anlatacaktır. Sıklıkla tıpta parestezi olarak bilinen karıncalanma ve iğne batması hissi buna eşlik eder. Bu çok ağrılı olabilir ve hissizlik bulunabilir.

Muayenede sinirin sıkıştığı ortaya çıkar. Bacak, dizi bükmeden yukarı doğru kaldırıldığında çok ağrı olur ve hareket kısıtlıdır. Ayağın kimi hareketlerinde güçsüzlük olabilir ve ayak bileği refleksi kaybolabilir. Zedelenmiş sinirin bulunduğu alanda hissetme duyusu azalabilir.
 
Aşırı hareketlilik (hipermobilite) ya da aşırı esnek eklemler ve sırt ve Bel Ağrısı
Bazı kimselerin şaşırtıcı derecede esnek eklemleri vardır. Bunlar öne doğru eğillip ellerinin ayasıyla düz olarak yere bastırabililer. Kol ve bacak eklemleri alışılmadık şekilde bükülebilir. Bu durum aşırı hareketlilik (hipermobilite) olarak bilinir. Sporcuların birçoğu, trapez sanatçıları ve profesyonel dansçılar aşırı hareketlidir, çünkü bu durum bizim yapabileceğimizin ötesinde bedensel aktiviteler yapabilmelerini olanaklı kılar.

Ne var ki, daha sonraki yıllarda aşırı hareketlilik, eklem belirtilerinin gelişmesine yatkın kılar. Tekrarlanan aşırı hareketlerin aşınma ve yıpranma değişikliklerinin gelişmesine ve bağların aşırı gerilmesine yol açması olasıdır. 

Özellikle sırt ve bel sorunlarının önemli bir nedenidir. Bu hastalarda sırt ve bel hareketlerinin çok iyi korunmuş olması dikkat çekicidir. Hareketleri görünüşte çok iyi olduğundan bu hastalar bazen doktorlarını yanlış giden bir şeyler olduğuna inandırmakta zorluk çeker.
 
Omurgada kalıtımla geçen farklılıklar
Hepimiz farklı yapı ve boydayız. Omurgalarımız da buna uygun olarak farklılık gösterir. Bazı kişilerde doğuştan fazla bir bel omuru bulunurken, bazısında omur sayısı daha azdır ya da biçimi anormaldir. Farklılıklar genellikle önemsizdir ve kişide ağrıya neden olmaz.
 
Spondilolistez (Bir omurun alttaki omur üzerinde öne kayması)
Bazen bir omur, omurganın destekleyici kavsindeki bir zayıflıktan ötürü alttaki omurun üstünde öne doğru kayar. Buna “spondilolistez” denir ve sinir ve bağların aşırı gerilmesine yol açtığından ağrıya neden olabilir.

Kayma, omurganın arkasındaki destekleyici kemiklerin tam gelişmemiş olmasından ya da omurlar arasındaki aşınma ve yıpranma değişikliklerine bağlı olabilir.
 
Omurga daralması (stenozu)
Sinir kökleri omurların oluşturduğu sütunun içinde omurilikten ayrılır ve omurganın yanlarındaki dar açıklıklardan (birine foramen, birden fazlasına foramina denir) dışarı çıkar. Buradan bacaklara doğru inerler.

Hepimizin omurga kanalları ve foraminaları farklı boyut ve şekildedir. Kimilerinde diğerlerinde olduğundan daha dardır, bu da içinden geçen sinirler için özel olarak ezilme tehlikesi yaratır.

Daralma omurganın ortasındaki kanalı etkilediğinde buna merkezi omurga daralması (santral spinal stenoz) adı verilir ve bacaklarda yürüme sırasında ortaya çıkan ve dinlenmekle geçen ağrıya, hissizliliğe ve karıncalanmaya neden olabilir. Bu belirtiler, bacaklarda kan dolaşımı bozukluğuna bağlı olanlara oldukça benzer. Ağrı geriye doğru sırtı esnetmekle artar, öne eğilince azalır.

Darlık sinir kökünün çıktığı foraminayı etkilediğinde hastada inatçı ve dinmeyen siyatiğe benzer ağrı ortaya çıkabilir. Bu durum foramen stenozu olarak bilinir. Bu tür sinir basısını ortadan kaldırmaya yönelik cerrahi çok etkili olabilir.
 
Fibromiyalji (kas ağrısı)
Bu kişilerde birtakım belirtiler gelişir. Sırtta, göğüs kafesinin arka tarafından boyna ve kollara yayılan ağrı hissederler. Özellikle sakroiliyak (kuyruksokumu-leğen kemiği) eklemlerde, kürek kemikleri, dirsek ve dizlerin hem iç hem de dış tarafında ve başka yerlerde de sıklıkla hassasiyet vardır. Sık sık bu kişilere çeşitli ayrıntılı testler yapılmış, ancak belirgin herhangi bir anormallik saptanamamıştır. Fibromiyaljisi (kas ağrısı) olan birçok kişi çok sıkıntılı ve depresyonludur; kendilerini yorgun ve enerjiden yoksun hissederler. Doktorlar için inatçı ağrının mı depresyona yol açtığı yoksa depresyonun mu ağrıyı daha şiddetli duymalarına yol açtığını saptamak genellikle zordur.

Bu durum, ağrı duyularının omurilikte taşınmasında değişiklik olmasıyla açıklanabilir.

Bu sorunu yaşayan çok sayıda insanın uykuları kötüdür ve sabahları tazelenmemiş olarak, genel acı, ağrı ve sertlik hissiyle uyanır. Bazı araştırmalar bu kötü uyku ritminin sorunun nedeni olabileceğini düşündürmektedir. Fibromiyaljisi olan kişilerde sıklıkla iritabl barsak sendromu (aşırı duyarlı barsak sendromu) ya da migren gibi başka sorunlar da vardır.
 
SIRT VE BEL AĞRISININ DİĞER NEDENLERİ

Sırt ve Bel Ağrısı çoğunlukla daha önce anlatılanlar gibi mekanik bozuklukların bir sonucu olmakla birlikte hastaların küçük bir bölümünde başka hastalıkların bir belirtisidir. Bu nedenledir ki daima bir doktor tarafından, özellikle de ağrı ilk defa ortaya çıktığında veya doğası birden değiştiğinde ayrıntılı muayene yapılması gerekir. Sırt ve Bel Ağrısı nın diğer nedenleri arasında şunlar yer alır:
 
Enfeksiyon
Neyse ki sık görülmez, ancak bazen şiddetli sırt ve bel sorunları olan kişilerde disklerde ya da bir başka yerde kronik enfeksiyon vardır.
 
Ankilozan spondilit
Artritin (eklem iltihabı) enflamatuar bir biçimi olup etkiler sırt ve belde yoğunlaşmıştır. Bazen kol ve bacak eklemlerini, ender olarak da vücuttaki diğer dokuları tutar.

En sık genç erişkinlerde, genellikle de erkeklerde başlar. Bununla beraber, bazen kadınlarda da görülür ve her yaşta başlayabilir. Başlangıçta sorun kuyruksokumu kemiği (sakrum) ile leğen kemiği (pelvis) arasındaki eklemlerdedir (sakroiliyak eklemler), daha sonra omurgaya yayılır. Hastalık ilerledikçe sırt ve belde sertleşmeye ve belirgin kamburluğa yol açar; ileri vakalarda omurga bütünüyle kaskatı kesilebilir.

Mekanik sırt ve Bel Ağrısı olanların tersine ankilozan spondiliti olanlar genellikle ağrı ve sertliğin dinlenmeyle şiddetlendiğini ve egzersizle hafiflediğini belirtir. Genellikle yatakta dönüp dururlar ve sabahın erken saatlerinde sırt ve Bel Ağrısı ve sertlikle uyanırlar. Birçoğu ağrıdan bir parça kurtulmak için gece kalkıp egzersiz yapar. Hastalık şiddetlendikçe ağrı ve katılık tüm gün boyunca devam sürebilir.

Bu şikâyetlerle başvurduğunuzda doktorunuz sizi muayene edecek ve tanıyı doğrulamak için muhtemelen kan testleri ve röntgen filmleri isteyecektir.
 
Kemik bozuklukları
İskelet vücudun yumuşak dokularını destekleyen bir inşaat iskelesi gibidir. Metal bir yapıdan farklı olarak kemik yaşayan bir maddedir ve bileşenleri sürekli yenilenir. Kemiğin zayıflamasına ve biçiminin bozulmasına yol açan sizi kırıklara karşı daha yatkın kılan birçok hastalık vardır.

    •   Osteoporoz: Bu sık görülen bir kemik hastalığıdır. En çok, hormonal değişikliklerin kemik yapısının zayıflamasına yol açtığı menopoz sonrasında, kadınlarda rastlanır. Öte yandan, erkeklerde de görülür. Kimilerinde osteoporoz, Cushing hastalığı gibi bir hormonal bozukluktan ya da bazı steroid ilaçlarla tedaviden sonra gelişir.

Kemik zayıfladığında kolayca minik kırıklar oluşur ve omurlar eziliverir. Bunun sonucunda bazı kimselerde yinelenen şiddetli sırt ve Bel Ağrısı nöbetleri meydana gelir ve yavaş yavaş kambur gelişir. Sıklıkla yaşlı kadınları etkileyen boy kısalması ve öne doğru şiddetli bükülme genellikle osteoporoza bağlıdır.
 
    •   Osteomalazi: Bu hastalığın bulunduğu kişilerde kalsiyum ve D vitamini eksikliği vardır. Bu durum süt içeren besin maddeleri yönünden fakir beslenmeye, kalsiyumun barsakta emilimindeki bozukluğa ya da güneş ışığından yeterince yararlanmamaya bağlı olabilir.

Bu kişilerin kemikleri daha zayıflar, bu yüzden de kırılma ve ağrıya eğilim artar.
 
    •   Paget hastalığı: Bu hastalıkta kemik aniden hızla büyümeye başlar ve yaşlı kişilerde görülür. Yeni oluşan kemik anormal ve yumuşaktır, kolayca kırılarak sinir ve bağlara bası yapar ve ağrıya neden olur.
 
Tümörler
Bazen sırt ve Bel Ağrısı sırtta büyüyen ya da bir başka yerden yayılan bir tümöre bağlı olabilir. Ender görülen bir sırt ve Bel Ağrısı nedeni olmakla birlikte, bu olasılığın da dışlanması gerekir. Uygun bir tıbbi değerlendirmenin önemli oluşunun nedeni tümörlerdir.

Osteoporoz sık görülen bir kemik hastalığı biçimidir. En çok menopoz sonrasında kadınları etkiler. Hormonal değişklikler kemiklerin iç yapısında incelmeye neden olarak onları zayıflatır ve daha kırılgan hale getirir. Zayıflamış omurlar ezilebilir, bu da boy kısalmasına ve öne doğru şiddetli bükülmeye neden olur.

Yansıyan ağrı
Bu terim doktorlarca, sırtınızda duyduğunuz ancak gerçekte vücudunuzun başka bir yerinden kaynaklanan ağrı için kullanılır.

Bütün sırt ve bel ağrıları omurga veya omurganın çevresindeki sorunlardan kaynaklanmaz. Örneğin, karın ya da pelvisteki hastalıklar da bunlara yol açabilir. Mide ülserleri, jinekolojik sorunlar ve kimi diğer durumlar sinirler üzerinde basıya neden olarak sırt ve Bel Ağrısı na yol açabilir. Ağrı atakları ile bir kadının âdet kanamaları arasında bir ilişki saptandığında doktor jinekolojik bir neden olup olmadığına bakacaktır. Bazen sorunun gerçekten karından mı yoksa leğen kemiğinden mi kaynaklandığı kolayca anlaşılamayabilir.

ÖNEMLİ NOKTALAR
  • Sırt ve Bel Ağrısı na yol açan birtakım tıbbi durumlar mevcuttur. Bunlar arasında mekanik bozukluklar da yer alır.
  • Sırt ve Bel Ağrısı , enflamasyon, enfeksiyon, kemik hastalıkları, yansıyan ağrı vs. gibi başka hastalıkların bir belirtisi olabilir.
  • Yaşlanma süreciyle ilişkili değişiklikler yaşlılarda sırt ve bel sorunlarına yol açabilir.
  • Kadınlarda menopoz sonrasında osteoporoz, sırt ve Bel Ağrısı na ve omurganın bükülmesine neden olabilir.

  

Bu yazı 42293 kere okundu.

Yorum Ekle Arkadaşına Gönder Çıktı Al Yukarı
Ne tür rahatsızlıklarınız var?
Bu anketin sonuçları anket tamamlandıktan sonra yayınlanacaktır.

ana sayfam yap | sık kullanılanlara ekle | iletişim | kullanım şartları | site haritası
Bu sitede yer alan bilgi, belge ve resimler yazılı, görsel veya daha başka bir yöntemle çoğaltılamaz, tamamen ya da alıntı yapılarak kullanılamaz.