Astımlı kişileri gelecekte neler bekliyor? Birincisi astımın ortadan kalkmayacağı açık. Çok yaygın bir hastalık ve gelecekte de aynı düzeyde kalacağı tahmin ediliyor. Astımdan ölümler de sürecek.
Astımlı kişileri gelecekte neler bekliyor? Birincisi astımın ortadan kalkmayacağı açık. Çok yaygın bir hastalık ve gelecekte de aynı düzeyde kalacağı tahmin ediliyor. Astımdan ölümler de sürecek.
Bütün bunlar çok karamsar gibi görünüyor, ama bu karanlığın içinde astım hastalarına umut verecek bazı aydınlık ipuçları da var.
ÖNLEME
Alerjenlere maruz kalmayı kontrol etmede giderek daha başarılı olmamız mümkündür ve bu, özellikle ev tozu akarına duyarlılaşmanın gerçekleştiği yaşamın ilk beş yılı için önemlidir. Böylesi bir kontrol hastanın ve anne babanın büyük çaba har-camasını gerektiriyor! Doktorlara düşen uygulanabilir bir önlem paketi hazırlamak ve bu paketin aile için bir yıkım anlamına gelecek kadar pahalı olmasını önlemek. Bugüne kadar henüz bu ideale ulaşılamadı. Başka bazı çevresel önlemlerin alınması, özellikle çocuklarda astımın gelişmesinde çok önemli rolü olan anne babanın sigara içmesinin önlenmesi gerekiyor. Bunu sağlamak kolay değildir. Buna karşılık, kentlerde hava kirliliğinin kontrol altına alınması yönünde bazı adımlar atılmıştır ve bunlar gelecekte astım ataklarının sayısında azalma olmasını sağlayabilir.
TEDAVİ
Herhangi bir yeni sorun için ilaç üretmek uzun zaman alan, pahalı bir işlemdir, ayrıca hayvanlar ve insanlar üzerinde gerçekleştirilen uluslararası standartlara uygun titiz çalışmalarla ilacın hem yararlı, hem de güvenli olduğunu kanıtlamak gerekir. İlaçlara ancak bundan sonra ruhsat verilebilir.
Dolayısıyla, günümüzde bu engelleri aşmaya çalışan ilaçlar arasın-da yakında astım hastalarının işine yarayabilecek neler olduğuna bakmakta yarar vardır.
Yeni ilaçlar
Ufukta görünen ilaçların bir bölümünün tablet olması ilginçtir; lökotrien blokerleri bunlar arasında yer alıyor (bk. s. 34-35). Zaten, inhalerler sıkıntı yaratabiliyor; bunların gerektiği gibi kullanılması genellikle zordur ve doktorun istediği kadar düzenli kullanan hasta sayısı da çok azdır.
Halen bu yeni ilaçların inhaler, tablet ya da iğne formları araştırılıyor ve henüz bütün astımlılarda mı, yoksa belli bazı gruplarda mı yararlı oldukları belirlenmeye çalışılıyor. Bunların astım kontrolünü kolaylaştıracağı, hastalar tarafından kabul edileceği ve yan etkilerinin az olduğu açıktır.
Uzun dönemde, belki de belli bazı astım gruplarına yönelik çok özgül tedavilerin kullanıma sunulacağı söylenebilir. Bunların inhaler mi, yoksa tablet mi olacağına karar verilirken hastaların tercihi değil, başka birçok etmen göz önünde tutulacaktır!
Halen değerlendirilen ilaçlardan biri alerji antikoru IgE'ye karşı etki yapıyor ve ilk sonuçlar umut vericidir. Diğer bazı ilaçlar astımda iltihaba yol açan bazı kimyasal maddeleri hedef alıyor (örneğin antiinterlökin ilaçlar) ve yine ilk sonuçlar umut vericidir.
Gen tedavisi
Astımda özellikle alerji açısından genetik etmenleri açıklığa kavuşturmada büyük adımlar atılmasına karşın, gen tedavisi olasılığı henüz çok uzaktır.
Potansiyel olarak bu tedavi yaklaşımı astım üzerinde sağlanabilecek en büyük etkiyi yaratabilir, ama o zamana kadar üstesinden gelinmesi gereken etik ve bilimsel birçok engel vardır.
SONUÇ
Astımlı kişiler açısından gelecekten umutluyum. Yakında daha az yan etkileri olan ve daha da önemlisi astımın ya da astım ataklarının önlenmesinde daha etkili ilaçların geliştirileceğine ve bu ilaçlarla günümüzde sizin ve diğer astımlıların çektiği rahatsızlıkların azalacağına inanıyorum.
| ÖNEMLİ NOKTALAR |
- Astım kontrolünü kolaylaştıracağı, hastalar tarafından kabul edileceği ve yan etkilerinin az olacağı umulan yeni ilaçlar test ediliyor.
- Astım "yok edilmeyecek", ama astımın tedavi edilmesi yerine önlenmesine yönelik çabalarla etkili bir astım kontrolü sağlanacak.
|
Bu yazı 3641 kere okundu.
