|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Baş ağrısının diğer nedenleri
17.01.2008 11:04:43
Bant tarzındaki bu baş ağrılarına kafa ve boyun kaslarındaki gerilim artışı yol açar.
İlgili Sayfalar
Baş ağrısının diğer nedenleri
En yaygın baş ağrıları olan kas kasılması ve gerilim baş ağrıları daha önce anlatıldı. Bu bölümde diğer bir dizi baş ağrısı nedeni ve tedavi yaklaşımları ele alınacak.
STRESLE İLİŞKİLİ (GERİLİM) BAŞ AĞRISI
Bant tarzındaki bu baş ağrılarına kafa ve boyun kaslarındaki gerilim artışı yol açar. Bunlar özellikle ağlama krizleri gibi duygusal altüst oluşlar sırasında gelişir ve tetikleyicinin ortadan kalkmasıyla ilaç kullanılmaksızın kısa sürede geçer. Bununla birlikte, uzun süreli stres ve depresyon her gün görülen ve özgül tedavi gerektiren baş ağrılarına yol açabilir.
İÇKİYE BAĞLI BAŞ AĞRISI
İçkiye bağlı baş ağrısı yaşamamış pek az kişi vardır. Bundan kaçınmanın en iyi yolunun içki içmemek olduğu açıktır, ancak aşağıdaki beş kural Alkol ün etkilerini en aza indirmeye yardım edebilir.
1 Asla boş bir mideyle içki içmeyin. İçki içmeden önce bir şeyler atıştırarak, özellikle midenizi yağlı yiyeceklerle ‘koruyarak’ Alkol ün kan dolaşımı nıza geçiş hızını yavaşlatın.
2 Karışık içki içmeyin. İçkiye bağlı baş ağrısına bazı içki lerde bulunan kimyasal maddelerin katkısı olduğu öne sürülüyor; bunlar konyak ve viski gibi bazı Alkol lerin mayalanma ve damıtılma sürecinde üretilen küçük moleküllerdir. Bu maddelerden daha az miktarda içeren votka ve cin gibi içki lerde içki ye bağlı baş ağırısı daha azdır.
3 Alkol e meyve suyu katın. Doğal meyve şekeri olan fruktozun Alkol ün parçalanmasını kolaylaştırdığını, böylece içki ye bağlı baş ağrısı yaşama riskini azalttığını gösteren bazı kanıtlar vardır. Meyve şekeri meyvelerde, meyve sularında ve balda bulunur. Meyve suyu katılmış içki leri tercih edin ve gece yatmadan önce büyük bir bardak meyve suyu için.
4 Yavaş için. Vücudunuz sonuçta Alkol ü karbon dioksit ve suya dönüştürür, ancak önce karaciğerde parçalanarak asetaldehid ve asetik aside dönüşecektir. Vücudunuzda yaklaşık saatte bir birim Alkol parçalanabilir; bu da küçük bir bardak (250 ml) biraya, bir kadeh şaraba, diğer Alkol lü içki lerin de bir ölçüsüne eşittir. Bundan hızlı içerseniz vücudunuzda aşırı asetaldehid birikir ve içki ye bağlı baş ağırısından bu madde sorumlu olabilir. Alkol lü içki yle dönüşümlü olarak Alkol süz bir içecek içmek ya da içki nize meyve suyu ya da diğer içecekleri karıştırmak iyi fikir olabilir. Bununla birlikte, araştırmalar köpüklü içeceklerle birlikte alınan Alkol ün kana daha hızlı karıştığını gösteriyor; yani viski sodayla, su katılmış viskiden daha hızlı sarhoş olabilirsiniz.
5 Eve döndüğünüzde belli önlemler alın. Alkol ün susuz bırakıcı etkisini azaltmak için, yatmadan önce büyük bir bardak meyve suyu ve bol miktarda su için. Şekersiz kahveden kaçının; kahvenin Alkol ün etkisini azalttığını gösteren pek kanıt yoktur ve Alkol gibi kahve de midenizi tahriş edeceği için midenizi daha da bozabilir. Alkol ün etkisini azaltacak bir şeyler yiyin, ama bu ekmek ve bal gibi hazmı kolay hafif bir ara öğünle sınırlı olsun. Suda eriyen ağrı kesiciler almanızda da yarar var. Yarım bardak ılık suya bir ya da yarım tatlı kaşığı karbonat atarak içmek de midenizi yatıştırabilir.
KAFA DARBELERİ
Darbenin hafif olduğu ve bilinç kaybı yaşanmayan durumlarda bile, birçok kişi görece hafif kafa darbelerinden sonra baş ağrısından yakınır. Bu baş ağrısı genellikle birkaç saat ya da birkaç gün sonra geçer. Darbe ne denli hafif olursa olsun, tercihen yatakta düz yatarak baş ağrısı geçene kadar dinlenmek önemlidir. Aspirin ya da parasetamol gibi basit ağrı kesiciler alınabilir.
Darbe daha şiddetliyse ve kısa bir süre için bile olsa hastanın bilinç kaybı yaşadığı gözlemlendiyse doktora başvurmalısınız. Bazen kafa içinde kanama ve ardından pıhtılaşma olabileceği için, kişinin bir gece hastanede gözetim altında kalması gerekebilir. Kanama olması durumunda nabzın yavaşlaması, uyku hali ya da bilinç kaybı gibi başka bazı belirtiler de gelişir. Cerrahi girişimle kan pıhtısının alınması gereklidir. SPOR BAŞ AĞRILARI Özellikle antrenmanların yoğun ve uzun süreli olması durumunda spor da baş ağrısını tetikleyebilir. Bunu önlemenin en basit yolu şekerli besinlerle kan şekerinizin düşmesini önlemek, bol sıvı alarak susuz kalmamak ve egzersizleri mümkün olduğunca adım adım artırmaktır.
Spor sırasında başa gelen hafif darbeler, örneğin topa kafayla çıkmak ya da Amerikan futbolunda yüzüne darbe almak anlık bir migren aurası başlatabilir, ama bunu her zaman baş ağrısı izlemez. Doktora başvurmakta yarar vardır, ama bu atakların selim olduğu (ciddi olmadığı) gösterilmiştir. HAFTA SONU BAŞ AĞRILARI
İçkiye bağlı baş ağrısı hafta sonunda daha sık yaşanır, ancak ne kadar içki içtiğinizden bağımsız olarak hafta sonunda her zamankinden çok uyku uyuyunca genel bir baş ağrısıyla uyandığınızı fark etmişsinizdir. Bunun nedeni fazla uyumak olabileceği gibi, kahvaltının gecikmesi ya da kafein yoksunluğu da olabilir.
Özellikle hafta içinde düzenli olarak pazartesiden cumaya kadar çalışıyorsanız, hafta sonunda migren olasılığı daha fazladır. Bunun nedeni hafta içinde biriken stres, uykusuzluk ve atlanan öğünler gibi tetikleyicilerin bir araya gelmesi olabilir. Buna stresli bir haftanın ardından gevşeme, sabah geç kalkma ve kahvaltının gecikmesi gibi hafta sonu tetikleyicileri de eklenir. Bir tetikleyici güncesi tutmak yararlı olabilir, ancak hafta sonları daha düzenli yaşamanız, alışılmış saate yakın kalkmanız ve kahvaltı etmeniz gerekebilir. CİNSEL İLİŞKİ SIRASINDA GELİŞEN BAŞ AĞRILARI
Cinsel ilişki sırasında yaşanan baş ağrıları erkeklerde kadınlardan daha sık görülür ve migreni ya da hipertansiyonu olan kişilerde daha sıktır. Egzersiz baş ağrısıyla da bağlantısı vardır. En yaygın belirti başınızın arka tarafında, cinsel uyarılma arttıkça yoğunlaşan künt bir ağrıdır. Bunun baş ve boyun kaslarındaki aşırı kasılmayla ilişkili olduğu sanılıyor.
Kaslarınızı bilinçli olarak gevşetmeye çalışarak baş ağrısını önleyebilirsiniz, ancak bu etkili değilse doktorunuz bir antienflamatuar ilaç (örneğin naproksen) ya da beta blokerlerden propranolol yazabilir. Bazı kişilerde orgazm sırasında ansızın patlayan şiddetli bir baş ağrısı gelişir ve ‘gök gürültüsü baş ağrısı’ adı verilen bu durum 20-30 dakika sürer. Cinsel ilişki sırasında yaşanan baş ağrılarının genellikle ciddi bir nedeni yoktur, ama bazen bunlar beyin kanamasına bağlı olabilir. Dolayısıyla, bu türden bir baş ağrısı çekiyorsanız doktora başvurmalısınız; bu olasılığı dışlayan bazı incelemelerin yapılması gerekli olabilir. GÖZ YORGUNLUĞU
Seyrek olarak göz kaslarında güçsüzlük ya da dengesizlik veya odaklanma kusurları baş ağrısına neden olabilir. Bu baş ağrısı gözleriniz yorulunca gelişir ya da artar ve gözlerinizin çevresinde bir ağırlık duygusuna yol açar. Çoğu zaman gözlük ya da lens kullanılmasıyla altta yatan sorun çözülebilir ve bu tür baş ağrıları geçer. Dolayısıyla, gözlerinizi muayene ettirin.
SİNÜZİT
Sinüzit burun, yanak ve gözlerin çevresindeki hava dolu kemik boşlukları olan sinüsleri ilgilendiren kısa süreli bir enfeksiyondur (akut sinüzit) ve yaygın bir baş ağrısı, ateş ve etkilenen sinüste ağrıya yol açar. Sarsıntı, ani hareketler ve yere eğilme ağrıyı artırır. Etkilenen sinüsün üzeri hassas olabilir ve bazen alt gözkapağı hafifçe şişebilir. Enfeksiyonun devam etmesi durumunda alında, gözler arasında ve burnun arkasında belli belirsiz bir rahatsızlık hissiyle kronik sinüzit gelişebilir.
Sinüzit genellikle antibiyotik ve burun açıcı ilaçlarla (dekonjestanlar) tedavi edilir. DİŞ SORUNLARI
Baş ağrısı bazen ağzınızdaki bir enfeksiyona bağlıdır ve buna hafif ateş eşlik eder. Çene ekleminde çatırdama, diş gıcırdatma ya da çenede kilitleme de baş ağrısına yol açabilir; buna genellikle çene ekleminde ve etkilenen kaslarda hassasiyet eşlik eder. Diş hekiminize başvurursanız sorun ortaya çıkarılabilir.
Ağzınıza bir koruyucu takmanız ya da daha özgül tedavi için ortodontiste sevk edilmeniz gerekebilir. Diş gıcırdatma ve çenenin kilitlenmesi gibi sorunlarla bağlantılı baş ağrıları genellikle stresle daha da ağırlaştığı için gevşeme egzersizleri yararlı olabilir. Baş ağrıları sakız çiğnemeyle de ilişkili olabilir ve bu durumda kolayca çözülebilir! SERVİKAL SPONDİLOZ
Servikal spondiloz boyun kemiklerinin omuriliğe bası yapmasına neden olabilen bir bozukluktur. Yaşı kırkın üzerindeki kişilerin çoğunun omurgasında bir ölçüde servikal spondiloz vardır ve bu durum röntgende görülebilir. Çoğu kişide bu durum herhangi bir belirtiye yol açmaz, ancak zaman zaman boyun omurgasının üst bölümündeki değişiklikler enseden başlayıp başın arka bölümüne doğru çıkan bir ağrıya neden olabilir. Bununla birlikte, boyun ve omuzdan kaynaklanan kas ağrısı omurga sorunlarından daha yaygın bir baş ağrısı nedenidir.
Sinüsler gözlerin, yanakların ve burnun çevresindeki kafatası kemiklerinin içindeki hava dolu boşluklardır. Sinüslerdeki bir enfeksiyon söz konusu sinüste ağrı, ateş ve baş ağrısı yapar. BOYUN YARALANMALARI
Boyun yaralanmaları arasında en yaygını, daha çok araba kazalarında görülen boynun hızla öne ya da arkaya savrulmasıdır (kamçı darbesi). Bu tür kazalarda boyun önce arkaya doğru aşırı ölçüde gerilir, sonra da öne doğru aşırı ölçüde bükülür. Kazadan hemen sonra boyunda bir hassasiyet hissedilebilir, ama daha sonra bu boyun hareketleriyle artan yaygın bir boyun ve baş ağrısına dönüşür.
Bu ağrılar genellikle birkaç haftada geçer, ancak bazen düzelme olmaz ve ‘kamçı darbesi sendromu’ gelişir. Baş ağrısı uyanınca daha fazladır ve fiziksel ya da zihinsel yorgunlukla artar. Bazı boyun hareketleri ağrıyı artırırken, bazı hareketler azaltır. Bazı kişilerde baş dönmesi ve kulak çınlaması, boğazda rahatsızlık hissi, bellek ve dikkat bozuklukları ve halsizlik görülür. Tedavi olarak dinlenme, ağrı kesiciler, boyunluk takma ve fizik tedavi önerilir. Bazı kişilerin boyunluğu gereğinden uzun bir süre takmaları boyun kaslarının yeniden güçlenmesini önler, oysa tam iyileşme için bu zorunludur. HİPERTANSİYON
Yaşın ilerlemesiyle birlikte kan basıncının yükselmesi çok yaygındır ve genellikle hiçbir neden saptanmaz. Çoğu zaman kan basıncı biraz yükselmiştir ve baş ağrısına neden olmaz. Bununla birlikte, çok yüksek kan basıncı baş ağrısına neden olabilir ve tansiyonun düşürülmesiyle baş ağrısı geçer.
Baş ağrınızın nedeni hipertansiyonsa, ağrıyı başınızın arka tarafında hissedersiniz, ağrı uyandığınız zaman vardır ve zonklayıcı niteliktedir. Evde kan basıncınızı kendiniz ölçebilirsiniz, ama bunu yaparken doktora da danışmalısınız ve gerekiyorsa kan basıncınızı düşürmek için ilaç yazmasını sağlamalısınız. BEYİN TÜMÖRÜ Beyin tümörlerinde çok seyrek olarak ilk belirti baş ağrısıdır. Ayrıca ataklarla seyreden ve ataklar arasında hiçbir belirti olmayan migrenden farklı olarak, beyin tümörünün belirtileri genellikle adım adım gelişir ve giderek artar. Alışılmış baş ağrılarınızın seyrinde ya da süresinde ani bir değişiklik olduysa ya da yeni belirtiler ortaya çıktıysa, doktorunuza başvurmalısınız.
Öne ve arkaya savrulma türünden yaralanmaların en yaygın nedeni motorlu taşıt yaralanmalarıdır.
Bu yazı 20216 kere okundu.
|
Ne tür rahatsızlıklarınız var?
Bu anketin sonuçları anket tamamlandıktan sonra yayınlanacaktır.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ana sayfam yap | sık kullanılanlara ekle | iletişim | kullanım şartları | site haritası | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bu sitede yer alan bilgi, belge ve resimler yazılı, görsel veya daha başka bir yöntemle çoğaltılamaz, tamamen ya da alıntı yapılarak kullanılamaz. |