 |
|
|
 |
|
|
 |
| Haberi Paylaş | ||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
Doktorum bana yumrular için memelerimi nasıl inceleyeceğimi gösterdi, ancak bana her yanı yumrularla kaplı gibi geliyor. Bir yumrunun kanser olup olmadığını nasıl anlayabilirim?
Memelerinizi kontrol etmek, olağandışı bir yumruyu veya başka bir değişikliği saptamanın en iyi yoludur. Herhangi bir sorun olmadığı halde memelerin genellikle yumruluymuş gibi gelmesi alışılmadık bir durum değildir. Önce doktorunuzun veya hemşirenin memelerinizi kontrol etmesini isteyin, ardından da kendiniz kontrol edin; böylece sizin için normalin ne olduğunu öğrenebilirsiniz. Bundan sonra değişiklikleri daha kolay fark edersiniz.
Meme dokusu değişik hormonlardan doğal olarak etkilenir, bu yüzden ardışık kombine HYT'nin progestojen evresinde, doğal âdet döngüsü sırasında âdetinizden önce olduğu gibi memeleriniz çok daha yumruluymuş gibi hissedilir. Memelerinizi kontrol etmenin en iyi zamanı, âdetinizin bitmesinin hemen sonrasıdır. Kesintisiz kombine HYT alıyorsanız, memelerinizi herhangi bir zamanda kontrol edebilirsiniz.
Sizi endişelendiren herhangi birşey bulursanız doktorunuza başvurun. Deride çukurlaşmalar, meme başı çekilmesi, meme ucunda değişiklik ya da görebildiğiniz veya hissedebildiğiniz herhangi bir yumru gibi değişikliklere dikkat etmelisiniz. Çoğu vakada meme yumruları sıvı dolu basit kistlerdir ve kanserin bir sonucu değildir. Ancak kanser olsa bile, erken tedavi edilmesi koşuluyla genellikle tamamen iyileşir.
Menopozdan bu yana genellikle kendimi yorgun hissediyorum, cinsel ilişki isteğim kayboldu ve kendimi genellikle kötü hissediyorum. HYT'nin bir yardımı olabilir mi?
Menopoza yakın yıllarda depresyon belirtileri sık görülür, bu nedenle hormonların suçlanması şaşırtıcı değildir. Ateş basmaları ve gece terlemeleri uykunuzu bölerek enerji kaybına ve kendinizi kotü hissetmenize yol açabilir. HYT, ateş basmalarını ve terlemeleri tedavi ederek, yaşamdan yeniden zevk almanıza kesinlikle yardım edebilir.
Ancak depresyon belirtileri, menopozla aynı zamanda ortaya çıkan önemli başka birçok olaydan da kaynaklanabilir: Çocukların evden ayrılması, ayrılık veya boşanma, anne veya babanın hastalığı ya da ölümü gibi. Bu gibi olaylardan kaynaklanan depresyon HYT tedavisine yanıt vermeyecektir.
Eğer sorun yaratan menopoz belirtileriniz varsa, HYT denemeye değer. Ateş basmaları ve terlemelerin düzelmesine karşın kendinizi hâlâ kötü hissediyorsanız o zaman neden olasılıkla hormonlar değildir, başka sebepler aramanız gerekir. Bazı kadınlar böyle bir durumda hem HYT'ye hem de antidepresanlara gereksinim duyabilir.
Doktorum kısa süre önce HYT'ye başlattı. Ben, kan testleri ya da başka yöntemlerle hormon düzeylerimin kontrol edilmesini beklerken sadece pek çok soruyla karşılaştım; bir reçete verildi ve üç ay içinde randevu almam söylendi. Herhangi bir teste gereksinimim var mı?
Hormon düzeyleri önemli ölçüde değişkendir ve yaşadığınız belirtiler kadar çok bilgi vermez. Dolayısıyla doktorunuzun test yapmak yerine soru sorması daha olasıdır. Ayrıca HYT kullanmanın sizin açınızdan güvenli olup olmadığından emin olmak için, sizin ve ailenizin tıbbi öyküsü de sorulacaktır. Smear testleriniz (rahim boynundan alınan sürüntü testi) ve mamogramlarınız yeniyse ve belli belirtiler yoksa, doktorunuzun meme muayenesi ya da jinekolojik muayene yapmasına gerek yoktur.
Kullandığınız HYT tipinin sizin için doğru olup olmadığından emin olmak ve herhangi bir kaygı ya da sorununuzu gidermek için, genellikle HYT'ye başladıktan 3 ay sonra doktorunuz sizi yeniden görecektir. HYT kullanımı bir düzene girdikten sonra sadece yıllık kontoller gerekir. Ancak, herhangi bir kaygınız varsa bunu gözden geçirmek için erken randevu alın.
Yeni bildirilen çalışmaların büyük çoğunluğu belli bir HYT tipine ilişkindir. Sonuçlar tüm HYT tipleri için mi, yoksa sadece bunun için mi geçerli?
HYT'nin uzun vadedeki risklerine yönelik yeni çalışmaların çoğu bir tip östrojen (konjüge at östrojeni) ve bir tip progestojenle (medroksiprogesteron astetat ya da MPA) ilgilidir.
Bu çalışmalarda gösterilen uzun vadeli risklerin, östradiyol ve değişik progestojenlerin kullanıldığı HYT lerde de geçerli olup olmadığını bilmek olanaksızdır. Değişik hormonlar ve değişik uygulama yollarını kullanan klinik çalışmalar halen sürdürülüyor.
Annem yaşlandıkça küçüldü ve kemikleri inceldiği için omurgasının çöktüğü söylendi. Aynı şeyin bana olmasını engellemek için ne yapabilirim?
Doğal yapınız, düzenli egzersiz yapıp yapmamanız ve beslenmeniz ne kadar etkilenebileceğinizi az çok gösterir. Az egzersiz yapan ve süt ürünleri tüketmeyen zayıf kadınlar, özellikle de sigara içiyorlarsa yüksek risk taşır. Östrojen kemikleri koruduğundan, düşen östrojen düzeyiyle menopoz ek bir risk faktörü oluşturur.
Doktorunuz tedaviyi düşünmeden önce, başlangıçtaki kemik yoğunluğunuzu değerlendirmek için bir dansitometrik değerlendirme isteyebilir. Menopoz belirtileriniz var ve osteoporoz riski taşıyorsanız size HYT önerilebilir. Aksi halde bisfosfonatlar gibi hormon dışı reçeteli tedaviler yaşlı kadınlarda osteoporozu önlemek için ilk seçenektir.
Kırk altı yaşındayım ve âdetlerimin fazla düzensiz olması dışında bir belirtim yok. Bu menopozun başlangıcı olabilir mi?
"Değişiklik" ya da menopozun ilk belirtisi, genellikle tanımladığınız gibi âdet görme düzenindeki değişikliktir. Tipik olarak, âdetler daha sık olmaya başlar ve sonra araları iyice açılır. Diğer açılardan düzenli olan âdet döngüsünde bir ya da iki âdeti atlayabilirsiniz.
Bazı kadınların âdetten kesilme döneminde başka çok az belirti görülür. Bazılarında ise ateş basmaları ve terlemeler, âdet dönemi başlamadan hemen bir hafta önce başlar ve giderek sıklaşır. Çoğu kadın, 54 yaşına gelmeden önce son âdet dönemini yaşar.
Evista (raloksifen) denilen yeni bir HYT tipi olduğunu duydum. Bu nedir?
Raloksifen doğal bir hormon değil, seçici östrojen reseptör modülatörleri (düzenleyicileri) (SERM'ler) olarak bilinen yeni bir senetik bileşim sınıfının ilkidir. Bunlar, rahim iç yüzeyi ve meme dokusu üzerinde istenmeyen etkilere yol açmaksızın östrojenin kemik üzerindeki koruyucu etkilerini taklit eder.
Klinik çalışmalarda, geleneksel HYT kadar olmasa bile raloksifenin kemik yoğunluğunu artırdığı gösterilmiştir. Raloksifen kandaki kolesterol düzeyini de düşürüyor gibi görünmekle birlikte, bunun kalp hastalıkları riskinde bir azalma anlamına geldiği yönünde bir kanıt yoktur. Raloksifen ayrıca meme kanserine karşı da koruma sağlıyor gibi görünmektedir. Ancak, bu erken bulguyu doğrulamak için daha büyük boyutlu klinik çalışmalar gerekir.
Raloksifenin olumsuz yönü ise HYT'de olduğu gibi, venöz tromboz (bacaklarda ve akciğerdeki toplardamarlarda pıhtı oluşması) riski taşımasıdır. Menopoz belirtilerini etkilemez ve hatta ateş basmalarına yol açabilir. Genel olarak, menopoz tedavisinde kullanımı sınırlıdır; ancak bisfosfonat ya da HYT kullanamayan ve osteoporoz riski taşıyan menopoz sonrası kadınlar için yararlı olabilir.
Elli dört yaşındayken âdetten kesildim ve çok az menopoz belirtisi yaşadığım için şanslıyım. Ancak şu anda 57 yaşındayım ve hâlâ şiddetli ateş basmaları yaşıyorum. HYT'yi denemek istiyorum ancak bu durumda yeniden âdet görmeye başlayacağımı okudum. Bu doğru mu?
Menopoza giren kadınlar için en sık yazılan HYT tiplerinde günlük östrojen, 10-12 günlük progestojen kürleriyle birliktedir, ki bu da âdet kanamasına benzer şekilde her ay çekilme kanamalarına yol açar. Ancak, hem progestojeni hem de östrojeni her gün alırsanız (kesintisiz kombine HYT) âdet kanaması olmadan belirtileriniz düzelecektir. Tibolon, östrojen ve progestojenin özellilklerini tek tablette birleştiren, günde bir kez alınan bir ilaçtır.
Bu yöntemler, HYT'ye menopozdan birkaç yıl sonra başlayan kadınlar için en uygun olanlardır. Daha genç kadınlar için uygun değillerdir, çünkü düzensiz kanama sık görülen bir yan etkidir. Daha hafif belirtiler için Ştoöstrojenler gibi hormon dışı tedaviler yeterli olabilir.
o HYT, kullandığım diğer tabletlerle etkileşime girer mi?
HYT, kullandığınız başka bir ilaçtan nadiren etkilenir. Birkaç ilaç, karaciğerinizin hormonları parçalama yoluyla etkileşime girebilir, ki bu da HYT'nin etkisini azaltabilir. Bu olasılık HYT'yi deri bandı veya implant şeklinde değil de tablet olarak aldığınızda daha yüksektir. Böyle bir etkisi olabilecek ilaçlar genellikle fenitoin ya da karbamazepin gibi epilepsi (sara) için verilen ilaçlardır. Bazı antibiyotiklerin benzer etkileri vardır. Bitkisel bir ilaç olan sarı kantaron (St. John's wort) da HYT ile etkileşime girebilir. Aldığınız ilaçlarla ilgili herhangi bir kuşkunuz olduğunda, daima doktorunuza danışın.
HYT'nin tromboz riskini artırdığını okudum. Uçarken HYT'yi kesmek zorunda mıyım?
HYT bacaklarda (derin ven trombozu) ya da akciğerlerde pıhtı (pulmoner embolizm) oluşma riskini artırır. Bu da, HYT alan kadınlar için uzun mesafeli uçuşlarda ya da uzun süreli hareketsiz kaldıkları diğer durumlarda pıhtı oluşumu riskinin de arttığı anlamına gelir. Uçarken derin ven trombozunu engellemeye yönelik alışılmış öneri, düzenli olarak ayağa kalkmak ve etrafta dolaşmak, bolca sıvı içmek ve uçuş sırasında destekleyici çoraplar giymektir. Uçakta otururken sık sık boynunuzu iki yana doğru ve aşağı yukarı hareket ettirin, ayak ve kol bileklerinizi büküp açın; bu hareketler iyi bir kan dolaşımı sağlar.
o Altmış iki yaşındayım ve 10 yıldır HYT kullanıyorum. HYT'yi bırakmak istiyorum. Hemen bırakabilir miyim?
HYT'yi birdenbire kesmek belirtilerin tekrar ortaya çıkmasına yol açabilir. Bunu önlemek için, HYT'nin doktor denetiminde 2-3 ay içinde yavaş yavaş azaltılarak kesilmesi gerekir.
Kırk dokuz yaşındayım ve HYT'ye 6 ay önce başladım. Bundan önce korkunç ateş basmaları yaşıyordum ve âdet dönemim her şeyin önüne geçiyordu. HYT bu belirtilerde yararlı olsa da, ben tam olarak hoşnut değilim. Her ay ne zaman progestojen alsam, âdet dönemlerimde âdet öncesi yaşadığım korkunç belirtilere benzer bir baş ağrısı ve şişkinlik hissediyorum. Hangisi daha kötü karar veremiyorum; HYT'yi kesip ateş basmalarını tekrar yaşamak mı, yoksa HYT'ye devam edip her 4 haftanın 2'sinde kendimi böylesi kötü hissetmek mi?
Kullanabileceğim farklı bir HYT tipi yok mu? Bazı kadınlar, özellikle geçmişte âdet öncesi belirtiler yaşayanlar, ardışık kombine HYT'nin progestojen evresine karşı duyarlıdır. Bazen progestojenin tipini değiştirmek, örneğin noretisterondan didrogesterona geçmek yararlı olabilir. Bunun dışında, ardışık kombine deri bandına geçmeyi deneyin, çünkü ağızdan alınan preparatlarla karşılaştırıldığında, ağız dışı yollardan alınanlar daha düşük hormon dozları içerir. Kesintisiz kombine HYT'de progestojenle ilgili yan etkilerin ortya çıkma olasılığı da daha azdır. Bunun nedeni kısmen, her gün alınan progestojen dozunun daha az olmasıdır. Diğer bir seçenek, progestojen içeren rahimiçi sistemdir. Bazı kadınlar vajinal jel, vajinal ya da rektal Ştil olarak reçete edilebilen doğal progestojenleri tercih ederler, ancak bunlarda uyuklama hali genel bir sorundur.
Bu yazı 3588 kere okundu.
|
Yorum Ekle |  |
Arkadaşına Gönder |  |
Çıktı Al |  |
Yukarı |
