 |
|
|
 |
|
|
 |
| Haberi Paylaş | ||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
Bir doktora, danışmana ya da bir başka uzmana başvurduğunuzda hastalığınızı tanımlamak için değişik sözcükler kullandıklarını duyabilirsiniz. Bu sözcüklerden bazılarının anlamları çakışsa da elinizdeki kitapçıkta hafif, orta ve ağır şiddette depresyon terimleri kullanılacaktır.
Hafif depresyon
Hafif depresyonda duygusal çöküntü hali gidip gelir ve hastalık sıklıkla strese yol açan özgül bir olaydan sonra başlar. Kişi kendini gergin ve mutsuz hissedebilir. Yaşam tarzı değişiklikleri bu tür depresyonlarla baş etmek için genellikle tek başlarına yeterlidir.
Orta şiddette depresyon
Orta şiddetteki depresyonda duygusal çöküntü süreklidir ve kişiler arasındaki değişkenliğe karşın, fiziksel belirtiler de vardır. Tek başına yaşam tarzı değişikliğinin etkili olma olasılığı düşüktür ve tıbbi yardım gerekir.
Ağır depresyon
Ağır depresyon, yoğun belirtilere neden olan ve yaşamsal tehlike doğuran bir sorundur. Hastada fiziksel semptomlar, varsanı ve sanrılar görülebilir. Bu hastaların en kısa zamanda bir doktor tarafından görülmesi gerekir.
Doktorların depresyon tiplerini tanımlamakta sıkça kullandıkları diğer terimler arasında şunlar bulunmaktadır:
Reaktif (tepkisel)
Bu terim doktorlar tarafından iki biçimde kullanılır. Birincisi, stresli bir olaydan kaynaklanan (örn. iş kaybı) ve genellikle uzun sürmeyen depresyonlardır. Bu durum, olumsuz olaylara karşı normal tepkinin kısa süreler için abartılı bir yoğunluğa ulaşması olarak tanımlanabilir. Danışmanlık, aile desteği, stres tedavisi ve pratik bazı adımlar atılması yeterli olabilir.
Ancak stresli bir olay daha ağır bir depresyonu başlatabilir ve depresyona yatkın kişiler hastalık başladıktan sonra stresli olaylar yaşayabilir. Böyle durumlarda, depresyonun strese karşı bir tepki olup olmadığını kesin biçimde belirlemek güçtür.
Reaktif terimi, kişinin sosyal durumlara hâlâ tepki verebildiği ve bu durumlardan hoşlanabildiği depresyonu tanımlamak için de kullanılmaktadır.
Endojen (içsel)
Endojen depresyon herhangi bir neden olmadan ortaya çıkar; genellikle yoğundur ve sıklıkla iştah ve kilo kaybı, sabah erken saatlerde uyanma, sabahları daha yoğun çöküntü duygusu ve cinselliğe karşı ilgi kaybı gibi fiziksel belirtilere yol açar. Genellikle sadece tedaviyle iyileşme sağlanabilir. Endojen depresyon tanımıyla ilgili olarak yaşanan bir sorun, aynı belirtilerin bazı kişilerde stres yaratan olaylar sonucu ortaya çıkabilmesidir. Ayrıca depresyonu açıklayabilecek stresli bir olayın belirlenememesi, bu tür bir olayın olmadığı anlamına gelmez.
Nörotik
Bu terim hastanın bazı günler iyi bazı günler kötü hissettiği hafif depresyonları tanımlamakta kullanılır. Bu hastalarda çökkünlük akşamları artma eğilimi gösterir. Nörotik depresyonda uykuya dalma güçlüğü ya da kesintili uyku yakınması görülse de, sabah erken saatlerde uyanma yoktur. Bazı hastalar çok uzun süre uyur ve bazıları kendilerini her za mankinden daha huzursuz hisseder. Nörotik terimi bir kötüye kullanım terimi olarak kullanılabildiğinden günümüzde çok fazla tercih edilmemektedir ve aslında, yalnızca hafif depresyonun bir diğer adıdır.
Psikotik
Psikotik depresyon ağır bir depresyon türüdür ve psikotik depresyon bulunan kişilerde fiziksel belirtilerle birlikte, gerçeklikten kopuş görülebilir. Bu hastalarda sanrılar ve/veya varsanılar görülebilir. Psikotik depresyonda ilaç tedavisi zorunludur.
Bipolar (iki kutuplu)
Bipolar depresyon, manik-depresif hastalığın diğer adıdır. Manik-depresif hastalıkta, kişinin duyguları uzun dönemleri kapsayan inişler ve çıkışlar gösterir. Duygusal çöküntü sırasında hastalar hafif ile ağır arasında değişen şiddette depresyon yaşayabilir. Bu hastalarda duygusal çıkışlar sırasında (mani dönemi) coşkunluk, uyku ya da beslenme gereksiniminde azalma ve genel bir iyilik hali hissetme gibi belirtiler görülür. Mani sırasında hasta aşırı enerjiktir, son derece hızlı konuşur ve kafasındaki düşüncelerin birbiriyle yarıştığını hisseder. Mantıklı yargılama yeteneği genellikle azalır, sanrı ve varsanılar görülebilir; ancak bu sanrı ve varsanıların içerikleri depresyondakinin tersine, çok daha olumludur. Bazı hastalar Kraliyet Ailesi’ni şahsen tanıdıklarına ya da son derece önemli kişiler olduklarına inanır; bazıları ise özel güçlere sahip olduğunu ya da çok zengin olduğunu düşünür. Duygusal çıkışlar, duygusal inişler kadar yıkıcı etkiler gösterebilir; sağlıklı yargılama yetisinin olmaması ve sanrıların (delüzyonlar) etkisiyle ortaya çıkan itkisel (impulsif) satın alma davranışı ekonomik sorunlara yol açabilir (bazı hastalar mani dönemlerinde tüm paralarını harcayarak pahalı bir tekne ya da ev vs. alabilir).
Unipolar (tek kutuplu)
Tek kutuplu depresyon, insanların çoğunun yaşadığı depresyon türünü tanımlamakta kullanılır ve bireyde duygusal çıkışların değil, yalnızca duygusal inişlerin olduğunu anlatır.
Ajite
Ajite depresyon terimi, aslında bu depresyon tipinin belirtilerini tanımlar; bu depresyon türünde hasta gergin, kaygılı ve huzursuzdur.
Retarde
Retarde depresyon da belirtileri tanımlayan bir terimdir ve hem zihinsel, hem de fiziksel süreçlerin yavaşladığı ve bireyin konsantrasyon güçlüğü çektiği depresyon türünü anlatmakta kullanılır. Hastalık çok ağır olduğunda bazı kişiler hareket etmekte, konuşmakta ya da yemek yemekte büyük güçlük çeker ve bu nedenle aç bile kalabilir.
Distimi
Bu terim, sürekli ve hafif depresyonu anlatmakta kullanılır. Hastalık gidip gelse de, iki yıl boyunca iki aydan uzun süre varlığını koruyan hafif şiddetteki hastalık tanı koydurucu-dur. Başlıca belirtiler kararsızlık ve özsaygı azlığıdır. Psikoterapi , ilaç tedavisinden daha etkili olabilir.
Maskeli depresyon (gülümseyen depresyon)
Maskeli depresyon geçiren kişiler, depresyonun varlığını gösteren başka belirtilerin varlığına rağmen, kendilerini depresif hissetmediklerini söyler. Bu hastalarda tanı konulmadan önce fiziksel hastalıklar için araştırma yapılabilir. Antidepresan tedavi uygulandığında, göğüs ağrısı ya da uyku sorunu gibi belirtiler iyileşebilir.
Organik depresyon
Fiziksel hastalıklardan ya da ilaçlardan kaynaklanan depresyondur.
Kısa yineleyici depresyon
Son dönemde adı konulan bu bozuklukta, ağır depresyon atakları yalnızca birkaç gün sürer.
Mevsimsel duygulanım bozukluğu (MDB)
Başlangıçta bu terim yılın belirli zamanlarında düzenli olarak tekrarlayan her türlü depresif hastalığı tanımlamakta kullanılmıştır - örneğin iş yaşantısındaki yoğunluğun arttığı dönemlerde. fiimdi ise kış yaklaşırken günlerin kısalmasıyla birlikte, gün ışığındaki azalmadan kaynaklanan özgül bir depresyon türünü tanımlamakta kullanılmaktadır. MDB’li kişiler karbonhidrat ve/veya çikolata açlığı çekebilir ya da daha çok uykuya gereksinim duyabilir.
| ÖNEMLİ NOKTALAR |
|
Bu yazı 30326 kere okundu.
|
Yorum Ekle |  |
Arkadaşına Gönder |  |
Çıktı Al |  |
Yukarı |
